Aydınlatma nedir?
Bir ortamı ve içerisindeki nesneleri, istenilen ölçütlerde görsel algılamaya uygun kılacak şekilde tasarlanmış ışık uygulamaları aydınlatma olarak tanımlanır.
İyi bir aydınlatma ile özet olarak aşağıdaki yararlar sağlanır:
-Gözün kontrast duyarlığı, keskinliği, görme hızı, renk duyarlığı artar, kamaşma önlenir; yani görme yeteneği artar.
-Göz sağlığı korunur.
-Kazalar azalar.
-Çalışma verimi yükselir, ticarette iş hacmi büyür ve ekonomik potansiyel artar.
-Normal ve olağanüstü durumlarda güvenlik sağlanır.
-Estetik hislere ve konfor ihtiyacına yanıt verilir.
Aydınlatma çeşitleri nelerdir?
- Doğal aydınlatma: Gün ışığının baz alındığı ve gün ışığının yönlendirilerek nesnelerin üzerine düşmesini sağlayan aydınlatma biçimidir.
- Yapay aydınlatma: Lambalar ve armatürler kullanılarak kısacası elektrik enerjisi kullanılarak yapılan aydınlatmadır.
- Karma aydınlatma: Doğal ve yapay aydınlatmanın birleşiminden oluşur.
Aydınlatılan yere göre aydınlatma çeşitleri
- İç aydınlatma: İç mekanların aydınlatmasıdır. Lambalar ve aydınlatma armatürleri kullanılarak gerçekleştirilir. İç mimarinin önemli bir parçasıdır.
- Dış aydınlatma: Dış ortamların aydınlatmasıdır. Lambalar, projektörler, sokak ışıkları, işaret ışıkları ve aydınlatma armatürleri kullanılarak gerçekleştirilir.
Aydınlatma lambaları çeşitleri
Aydınlatmada en çok kullanılan elemanlar lambalardır. Lambaların çeşitlerini şöyle sıralayabiliriz:
- Ampuller
- Floresan lambalar
- Halojen lambalar
- Neon lambalar
- Balastlar
- LED lambalar
Armatürler ise bu lambaların yaydığı ışığı yönlendirmek için ve parlamayı engellemek için geliştirilmiş aydınlatma elemanlarıdır. Lambanın yaydığı ısıyı tolere edebilmeli ve ışığı doğru açıyla yönlendirebilmelidirler.
Uygun aydınlatma nedir?
Uygun aydınlatma aydınlatılacak nesnenin, kişinin, mekanın özelliklerine göre doğru miktarlarda ve doğru açılarda tasarlanmış ışık kaynağı kullanımıdır.
Uygun aydınlatma tasarlanırken doğal veya yapay ışık kaynaklarının özellikleri, mimari kavramlar, ölçüm teknikleri, coğrafi koşullar ve bilimsel veriler göz önünde bulundurulmalıdır. Uygun aydınlatma mutlaka insan odaklı olmalıdır. İnsanlar üzerinde psikolojik rahatlık oluşturmalı ve günlük performanslarını artırmalıdır. Doğru aydınlatmada kaynağın miktarı, konumu ve çeşidi oldukça önemlidir. Uygun ve doğru aydınlatma yapılmazsa ışık kirliliği oluşur.
